[ad_1]
( प्रगत भारत । pragatbharat.com)
IPL Trade Window 2024 : इंडियन प्रीमियर लीग (IPL) 2024 च्या सीझनची क्रिकेट चाहते आतुरतेने वाट पाहत आहेत. मात्र त्याआधी मिनी लिलाव मंगळवारी (19 डिसेंबर) संपला. या लिलावात सर्व 10 संघांनी 72 खेळाडूंना खरेदी करण्यासाठी 230 कोटी आणि 45 लाख रुपये खर्च केले. मात्र लिलाव संपल्यानंतर दुसऱ्या दिवसापासून आयपीएल ट्रान्सफर विंडो पुन्हा एकदा उघडली आहे. मिनी लिलावापूर्वी, या हस्तांतरण विंडो अंतर्गत अनेक सौदे झाले, परंतु एक व्यापार सर्वात मोठा होता. गुजरात टायटन्सचा (जीटी) कर्णधार हार्दिक पांड्या मुंबईत परतला.
रोहित आणि बुमराह मुंबई संघ सोडू शकतात?
हार्दिक पांड्या जुन्या मुंबई इंडियन्स (MI) संघात परतला आहे. मुंबईने मोठ्या ट्रेडद्वारे पांड्याला आपल्या संघात समाविष्ट केले होते. मुंबईने रोहित शर्माच्या जागी पंड्याला संघाचा कर्णधार केलं आहे. अशा परिस्थितीत आता रिपोर्ट्समध्ये असं म्हटलं जात आहे की, रोहित व्यतिरिक्त जसप्रीत बुमराह देखील यामुळे नाराज आहे आणि तो लवकरच संघ सोडू शकतो. क्रिकेट समालोचक आकाश चोप्राने आयपीएल लिलावावर मार्मिक भाष्य केले होते. विराट आयपीएल लिलावात आल्यास त्याला 42 ते 45 कोटी मिळतील असे म्हणाला होता. त्यामुळे ज्या पद्धतीने रोहित आणि बुमराहची चर्चा सुरु आहे ती पाहता रोहितसाठी किती बोलू लागू शकते, याचा अंदाज येतो.
Aakash Chopra said, “Virat Kohli would go for 42-45cr if he comes to the IPL auction table”. pic.twitter.com/8wT2AW092s
— Mufaddal Vohra (@mufaddal_vohra) December 20, 2023
रोहित आणि बुमराह व्यतिरिक्त अनेक खेळाडूंची खरेदी-विक्री होऊ शकते. दरम्यान, ही ट्रान्सफर किंवा ट्रेड विंडो काय आहे आणि त्याचे नियम काय आहेत, असा प्रश्न चाहत्यांच्या मनात नक्कीच घुमत असेल. याचा फायदा खेळाडूंनाही होतो का? याशिवाय या डीलमुळे पांड्याला कोणता मोठा फायदा झाला असेल हे जाणून घेण्याची उत्सुकताही क्रिकेट चाहत्यांना असेल. पांड्याला काही अतिरिक्त शुल्क मिळाले आहे का? या सर्व प्रश्नांची उत्तरे जाणून घेऊया…
खेळाडू व्यापार म्हणजे काय आणि ते कसे घडते?
जेव्हा एखादा खेळाडू आपला संघ सोडून दुसऱ्या फ्रँचायझीकडे ट्रान्सफर विंडोमध्ये जातो तेव्हा त्याला ट्रेड म्हणतात. हा ट्रेड दोन प्रकारे होतो. पहिला सौदा रोखीने होतो, म्हणजेच खेळाडूला विकणाऱ्या फ्रँचायझीला पैसे मिळतात. दुसरे म्हणजे, दोन फ्रँचायझी त्यांच्या खेळाडूंची देवाणघेवाण करतात.
हस्तांतरण किंवा व्यापार विंडो कधी उघडली जाते?
नियमांनुसार, ही हस्तांतरण किंवा व्यापार ट्रेड आयपीएल हंगाम संपल्यानंतर एक महिन्यानंतर उघडते. पुढील हंगामाच्या लिलावाच्या एक आठवड्यापूर्वी ती खुली राहते. तसेच, ही विंडो लिलावानंतर पुन्हा उघडते, जी पुढील आयपीएल हंगाम सुरू होण्याच्या एक महिना आधी बंद होते. अशा स्थितीत सध्याची ट्रेड खिडकी 12 डिसेंबरपर्यंत खुली होती. तर 19 डिसेंबर रोजी दुबईत लिलाव झाला. अशा परिस्थितीत, ही विंडो 20 डिसेंबरपासून पुन्हा उघडली आहे, जी आयपीएल 2024 हंगाम सुरू होण्याच्या एक महिना आधी बंद होईल.
Top 10 IPL Salaries of 2024:
Mitchell Starc – 24.75cr.
Pat Cummins – 20.50cr.
Sam Curran – 18.5cr.
Cameron Green – 17.5cr.
KL Rahul – 17cr.
Rohit Sharma – 16cr.
Ravindra Jadeja – 16cr.
Rishabh Pant – 16cr.
Andre Russell – 16cr.
Nicholas Pooran – 16cr. pic.twitter.com/SouIz0RxJW
— Mufaddal Vohra (@mufaddal_vohra) December 20, 2023
आयपीएलमध्ये नेहमीच खेळाडूंची ट्रेड होते का?
होय, ही ट्रेडिंग विंडो 2009 मध्ये सुरू झाली. त्यानंतर पहिला करार मुंबई इंडियन्स आणि दिल्ली डेअरडेव्हिल्स (आता दिल्ली कॅपिटल्स) यांच्यात झाला. आशिष नेहराच्या बदल्यात मुंबईला शिखर धवन मिळाला.
एकतर्फी ट्रेड म्हणजे काय?
जेव्हा एखादा खेळाडू सर्व-कॅश डीलमध्ये टीम A मधून टीम B मध्ये जातो तेव्हा त्याला एकतर्फी ट्रेड म्हणतात. यामध्ये टीम B ला टीम A ला खेळाडूच्या बदल्यात खेळाडूची किंमत द्यावी लागेल, जी विक्री करणाऱ्या टीमने लिलावादरम्यान त्या खेळाडूला खरेदी करण्यासाठी दिली होती. किंवा स्वाक्षरीच्या वेळी पैसे दिले गेले. यावेळी हार्दिक पांड्याच्या बाबतीतही असेच घडले आहे. मुंबई इंडियन्सने गुजरात टायटन्सला पांड्याइतकेच शुल्क दिले आहे.
दुहेरी ट्रेड म्हणजे काय?
या प्रकरणात, दोन्ही संघांमध्ये खेळाडूंची देवाणघेवाण होते. परंतु या कालावधीत खरेदी करणाऱ्या संघाला दोन खेळाडूंमधील किमतीतील तफावत भरावी लागते. याला दुहेरी ट्रेड म्हणतात.
या ट्रेडमध्ये कोणत्याही खेळाडूला काही अधिकार आहेत का?
अर्थात, जेव्हा जेव्हा एखाद्या खेळाडूचा व्यापार केला जातो तेव्हा त्या खेळाडूची मान्यता खूप महत्त्वाची असते. गुजरात टायटन्सचे क्रिकेट संचालक विक्रम सोलंकी यांनी सांगितले होते की, हार्दिकने स्वतः मुंबई संघात परतण्याची इच्छा व्यक्त केली होती आणि आता हा या व्यापारात कोणत्याही खेळाडूला काही अधिकार आहेत का? अर्थात, जेव्हा जेव्हा एखाद्या खेळाडूचा व्यापार केला जातो तेव्हा त्या खेळाडूची मान्यता खूप महत्त्वाची असते. गुजरात टायटन्सचे क्रिकेट संचालक विक्रम सोलंकी यांनी सांगितले होते की, हार्दिकने स्वतः मुंबई संघात परतण्याची इच्छा व्यक्त केली होती आणि आता हा ट्रेड 15 कोटी रुपयांमध्ये झाला होता. दुसरीकडे, ESPNcricinfo नुसार, मुंबईने IPL 2023 नंतर हार्दिकला ट्रेड करण्यासाठी गुजरातशी बोलणी सुरू केली होती. एमआय फ्रँचायझीला हे देखील जाणून घ्यायचे होते की गुजरात रोखीने ट्रेड करेल की दुहेरी पद्धतीने होईल.
जडेजावर एका हंगामाची बंदी घालण्यात आली होती
जर एखाद्या खेळाडूला ट्रेड विंडो अंतर्गत दुसर्‍या संघात जायचे असेल आणि त्याची फ्रेंचायझी त्यास सहमत नसेल तर हा करार केला जाऊ शकत नाही. म्हणजेच, नियमांनुसार, फ्रँचायझीची मान्यता ट्रेडसाठी खूप महत्त्वाची आहे. 2010 मध्ये, रवींद्र जडेजाने त्याच्या संघ राजस्थान रॉयल्ससोबत नवीन करार केला नाही. त्यानंतर नवीन करारासाठी मुंबईशी बोलल्याचा आरोप झाला. त्यानंतर नियमांचे उल्लंघन केल्याप्रकरणी जडेजावर एका हंगामाची बंदी घालण्यात आली होती.
हस्तांतरण शुल्क आहे का? त्याची मर्यादा काय आहे आणि ती कोण ठरवते?
ट्रेड दरम्यान, एखाद्या फ्रँचायझीने खेळाडूच्या शुल्काव्यतिरिक्त इतर संघाला कोणतीही रक्कम दिली, तर त्याला हस्तांतरण शुल्क असे म्हणतात. हे शुल्क दोन फ्रँचायझींमधील परस्पर कराराच्या आधारे ठरवले जाते आणि त्याला कोणतीही मर्यादा नाही. दोन्ही संघांव्यतिरिक्त आयपीएल गव्हर्निंग कौन्सिललाही या शुल्काची माहिती आहे. हार्दिक पांड्याच्या बाबतीत, मुंबईकडून गुजरातला दिलेल्या ट्रान्सफर फीची रक्कम उघड करण्यात आलेली नाही.
खेळाडूलाही हस्तांतरण शुल्कात हिस्सा मिळतो का?
होय, करारानुसार, खेळाडूला हस्तांतरण शुल्कामध्ये किमान 50 टक्के हिस्सा मिळू शकतो. तथापि, या प्रकरणात देखील खेळाडू आणि त्याच्या फ्रँचायझी यांच्या परस्पर संमतीनुसार हा हिस्सा कमी केला जाऊ शकतो. तसेच खेळाडूला वाटा मिळेलच असे नाही. मुंबई आणि गुजरातमधील डीलमध्ये पांड्याला काय फायदा झाला किंवा त्याला कोणती ट्रान्सफर फी मिळाली याचा खुलासा झालेला नाही.
हस्तांतरण शुल्काचा फ्रँचायझी पर्सवरही परिणाम होतो का?
अर्थात नाही, हस्तांतरण शुल्काचा फ्रेंचायझीच्या पर्सवर कोणताही परिणाम होत नाही. हार्दिक पंड्याच्या बाबतीत हे सहज लक्षात येईल. पंड्याची किंमत 15 कोटी रुपये होती. त्याची खरेदी करून मुंबईकरांच्या पर्समधून तेवढीच रक्कम कमी झाली. तर तेवढीच रक्कम गुजरातच्या पर्समध्ये टाकण्यात आली. हस्तांतरण शुल्काचा याच्याशी काहीही संबंध नाही. याचा अर्थ असाही होतो की श्रीमंत फ्रँचायझी दुसऱ्या खेळाडूला विकत घेण्यासाठी ट्रान्सफर फीद्वारे त्याच्या पर्सच्या मर्यादेपेक्षा जास्त पैसे खर्च करू शकते. मात्र, यासाठी संघाला खेळाडूशी करार असलेल्या फ्रँचायझीलाही पटवून द्यावे लागेल.
[ad_2]
