[ad_1]
( प्रगत भारत । pragatbharat.com)
चंद्रावर कधी उतरणार चांद्रयान -३
पृथ्वीपासून चंद्राचे अंतर ३ लाख ८४ हजार किलोमीटर असून भारताचे चांद्रयान-३ २३ ऑगस्ट रोजी चंद्रावर उतरणे अपेक्षित आहे म्हणजे चांद्रयान-३ चा चंद्रावरचा प्रवास पूर्ण करण्यासाठी ४० दिवस लागतील. चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर लँडरचे सॉफ्ट लँडिंग हे या मोहिमेचे पहिले लक्ष्य असून हा मिशनचा सर्वात गुंतागुंतीचा भाग आहे. दुसरे लक्ष्य म्हणजे रोव्हर चंद्राच्या पृष्ठभागावर चालणे आणि तिसरे लक्ष्य रोव्हरकडून गोळा केलेल्या माहितीच्या आधारे चंद्राची रहस्ये उलगडणे आहे.
भारताचे मिशन चंद्रभारताची ही तिसरी चांद्रयान मोहीम असून दुसऱ्यांदा आपला देश चंद्राच्या पृष्ठभागावर सॉफ्ट लॅण्डींगचा प्रयत्न करेल. यापूर्वी फक्त अमेरिका, रशिया आणि चीन हे तीनच देश यशस्वीपणे चंद्रावर सॉफ्ट लॅण्डींग करू शकले आहेत. अशा स्थितीत चांद्रयान-२ मोहीम काही प्रमाणात यशस्वी ठरल्यानंतर आता चांद्रयान-३ च्या माध्यमातून भारताची मोहीम यशस्वी होईल, याकडे भारतीयांचे लक्ष लागून आहे.
नासाला चार तर इस्रोला ४० दिवस का?
अवकाशात उड्डाण केल्यावर चांद्रयान ३ तब्बल ४० दिवसांचा प्रवास करून चंद्रावर उतरेल. पण याआधी १९६९ मध्ये मानवाने (निल आर्मस्ट्राँग) चंद्रावर पाऊल ठेवलं होतं, तेव्हा नासाच्या अपोलो ११ यानाने चंद्रापर्यंतचा प्रवास अवघ्या चार दिवसात पूर्ण केला होता. अशा स्थितीत इस्रोला एवढा वेळ का लागतो आहे? असा प्रश्न नक्कीच तुमच्या मनात येत असेल.
अपोलो-११ आणि चांद्रयान-३ च्या तांत्रिक बाबींचा विचार केल्यास अपोलो-११ यानाचे इंधनासह वजन २८०० टन होतं आणि आता चांद्रयान-३ लाँच झालेल्या LVM ३ रॉकेटचे इंधनासह वजन ६४० टन आहे. चांद्रयानच्या प्रपल्शन मॉड्यूलचं वजन २१४८ किलो, तर या यानातल्या लँडर आणि रोव्हरचं वजन १,७५२ किलो आहे. म्हणजे या चंद्रयानाचं एकूण वजन सुमारे चार टन असेल.
इस्रोकडे असलेल्या रॉकेट्सपैकी फक्त LVM ३ याच रॉकेटची एवढं वजन पेलवण्याची क्षमता असून हेच रॉकेट आधी GSLV MK ३ म्हणूनही ओळखलं जायचं. परंतु इस्रोच्या आपल्या इतर मोहिमांमध्ये PSLV रॉकेट्स अवकाशात उपग्रह घेऊन झेपावतात, ज्याचं वजन एवढं नसतं. या रॉकेट्सचं काम असतं उपग्रहांना एका ठराविक अंतरावर नेऊन एका कक्षेत सोडून देण्याचे आहे.
[ad_2]