[ad_1]
( प्रगत भारत । pragatbharat.com)
पृथ्वीच्या कक्षेमध्ये भारतीय अंतराळवीर पाठविण्यासाठी गगनयान मोहीम आखण्यात आली आहे. या कार्यक्रमात दोन मानवविरहित प्रक्षेपणे आणि अंतराळवीरासह एक प्रक्षेपण होणार आहे. अवकाश संशोधनातील भारतीय क्षमता दाखवून देता येणार आहे. करोनाच्या प्रादुर्भावामुळे ही मोहीम लांबणीवर पडली असली, तरी पुढील वर्षी ही मोहीम पार पडेल. सूर्याच्या वातावरणाचा अभ्यास करण्यासाठी ‘आदित्य एल१’ हे यान पाठविण्यात येणार आहे. या यानाचे प्रक्षेपण पुढील महिन्यात होण्याची शक्यता आहे. सूर्याच्या बाह्यस्तरातील घडामोडींचा या मोहिमेत अभ्यास करण्यात येणार आहे.
शुक्राच्या पृष्ठभागाचा अभ्यास करण्यासाठी शुक्रयान-१ हे यान सोडण्यात येणार आहे. या मोहिमेत एक ऑर्बिटर शुक्राच्या दिशेने सोडण्यात येईल. त्याद्वारे चार वर्षे शुक्राची निरीक्षणे तपासण्यात येतील. या यानाचे डिसेंबर २०२४मध्ये प्रक्षेपण होण्याची शक्यता आहे.
पहिल्याच मोहिमेत मंगळमोहीम यशस्वी करून ‘इस्रो’ने जगभरातून वाहवा मिळवली. आता मंगलयान-२ची आखणी करण्यात येत आहे. ही मोहीम २०२५मध्ये होणार असून, एक वर्षाच्या कालावधीत ऑर्बिटरद्वारे अभ्यास करण्यात येईल.
अमेरिकेतील ‘नासा’ ही अवकाश संशोधन संस्था आणि ‘इस्रो’ यांच्या वतीने संयुक्तपणे राबविण्यात येणारी ‘निसार’ ही मोहीमही अवकाश संशोधनामध्ये महत्त्वाची ठरू शकते. यामध्ये रडार इमेजिंगच्या मदतीने पृथ्वीचा अद्ययावत नकाशा तयार करण्यात येईल आणि पृथ्वीवरील छोट्या बदलांचीही नोंद त्याद्वारे घेता येणार आहे. हवामान बदलाविरोधातील उपायांमध्ये ही मोहीम महत्त्वाची भूमिका बजावेल.
[ad_2]