( प्रगत भारत । pragatbharat.com)
ISRO 2nd Mars Mission: चांद्रयान-3 च्या यशानंतर भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था म्हणजेच इस्रोकडून सर्वांच्या अपेक्षा वाढल्या आहेत. इस्रो दिवसेंदिवस नवनवे शिखर गाठत आहे. इस्रो पुन्हा एकदा मंगळावर दुसरे अंतराळ यान पाठवण्याची तयारीतआहे. इस्रो लवकरच मंगळयान-2 हे आपले दुसरे यान मंगळावर पाठवणार आहे. 9 वर्षांपूर्वी भारताने इतिहास रचला होता. 2014 मध्ये पहिल्याच प्रयत्नात मंगळावर पोहोचला होता. त्यानंतर इस्रोने पहिले मंगळयान मंगळावर पाठवले.
मंगळयान-2 काय करणार?
मार्स ऑर्बिटर मिशन-2 म्हणजेच मंगळयान-2 लाल ग्रहावर चार पेलोड घेऊन जाणार आहे. मंगळयान-2 मोहीम मंगळाच्या विविध पैलूंचा अभ्यास करणार असल्याची माहिती देण्यात आली आहे. यामध्ये आंतरग्रहीय धूळ आणि मंगळावरील वातावरण आणि पर्यावरण यांचा समावेश आहे. समोर आलेल्या अहवालानुसार, मंगळयान-2 मार्स ऑर्बिट डस्ट एक्सपेरिमेंट (MODEX), एक रेडिओ ऑकल्टेशन (RO) प्रयोग, एक ऊर्जावान आयन स्पेक्ट्रोमीटर (EIS) आणि लँगमुइर प्रोब आणि इलेक्ट्रिक फील्ड प्रयोग (LPEX) घेऊन जाईल.
मंगळयान-2 मुळे इस्रो MODEX मंगळावरील उच्च उंचीवरील धुळीचे मूळ, विपुलता, वितरण आणि प्रवाह समजून घेण्यास मदत करेल. तटस्थ आणि इलेक्ट्रॉन घनता प्रोफाइल मोजण्यासाठी आरओ प्रयोग विकसित केला जात आहे. हे इन्स्ट्रुमेंट मूलत: एक्स-बँड फ्रिक्वेंसीवर चालणारे मायक्रोवेव्ह ट्रान्समीटर असून यामुळे मंगळाच्या वातावरणाचे वर्तन समजण्यास मदत करू शकते, अशी माहिती देण्यात आली आहे.
लाल ग्रहावरील वातावरणाचे नुकसान समजून घेण्यासाठी, मंगळाच्या वातावरणातील सौरऊर्जेचे कण आणि सुपर-थर्मल सौर पवन कणांचे वैशिष्ट्य करण्यासाठी ISRO ने EIS विकसित करण्याची योजना आखली आहे. LPEX इलेक्ट्रॉन क्रमांक घनता, इलेक्ट्रॉन तापमान आणि विद्युत क्षेत्र लहरी मोजण्यास सक्षम असेल, या सर्वांमुळे मंगळावरील प्लाझ्मा वातावरणाचे चांगले चित्र मिळेल, अशी अपेक्षा व्यक्त केली जात आहे.
मंगळयान 2 कडून मिळणार मंगळाची न पाहिलेली छायाचित्रे पाठवणार
मंगळयान-2 चे रोव्हर विकसित केले जात आहे. हे रोव्हर इलेक्ट्रॉन तापमान आणि विद्युत क्षेत्राच्या लहरी मोजण्यास सक्षम असेल. रोव्हर लँगमुइर प्रोब (LP) आणि दोन इलेक्ट्रॉनिक सेन्सर (EC) ने सुसज्ज आहे. यामुळे मंगळावरील प्लाझ्मा वातावरणाचे चांगले फोटो समोर येतील असे सांगण्यात येत आहे.
