( प्रगत भारत । pragatbharat.com)
Chandrayaan 3: इस्रोने चांद्रयान-३ मोहीम यशस्वीपणे प्रक्षेपित करून इतिहास रचला. प्रत्येक भारतीयासाठी हा आनंद आणि अभिमानाचा क्षण होता. चांद्रयान-3 शुक्रवारी दुपारी 2.35 वाजता आंध्र प्रदेशातील श्रीहरिकोटा येथील सतीश धवन अंतराळ केंद्रातून प्रक्षेपित करण्यात आले. ज्यामध्ये ते LVM3-M4 रॉकेटसह अवकाशात पाठवण्यात आले. चांद्रयान-3 लाँच होताच सर्वत्र टाळ्यांचा कडकडाट झाला आणि भारतीय नागरिकांनी आनंदाने उड्या मारल्या. प्रक्षेपणानंतर सुमारे 16 मिनिटांनी प्रोपल्शन मॉड्यूल रॉकेटपासून वेगळे झाले. दरम्यान चंद्रयान पृथ्वीवरून प्रक्षेपित झाल्यानंतर चंद्राच्या पृष्ठभागावर केव्हा आणि कसे पोहोचेल? असा प्रश्न तुम्हाला देखील पडला आहे का? आपण सोप्या शब्दात जाणून घेऊया.
चांद्रयान-३ चंद्रावर कधी आणि कसे पोहोचेल?
दुपारी 2.35 वाजता शक्तिशाली LMV 3 रॉकेटच्या मदतीने चांद्रयान 3 प्रक्षेपित करण्यात आले.
चंद्रयान-3 प्रक्षेपणानंतर 16 मिनिटांत पृथ्वीच्या कक्षेत पोहोचण्यापूर्वी रॉकेटपासून वेगळे झाले.
पुढील तीन दिवस चंद्रयान-३ पृथ्वीच्या कक्षेत फिरत राहणार आहे.
तथापि, पृथ्वीच्या प्रत्येक प्रदक्षिणेनंतर, चांद्रयान 3 च्या कक्षेची त्रिज्या वाढेल, म्हणजेच ते पृथ्वीपासून दूर आणि चंद्राच्या जवळ जाईल.
यानंतर, चांद्रयानाची कक्षा बदलेल आणि पुढील 6 दिवस चंद्राच्या दिशेने स्थिर गतीने पुढे जात राहील.
चंद्राच्या जवळ आल्यानंतर चांद्रयान पृथ्वीच्या कक्षेतून बाहेर पडेल आणि चंद्राच्या कक्षेत प्रवेश करेल.
यानंतर पुढील 13 दिवस चंद्रयान चंद्राभोवती ठराविक वेगाने फिरणार आहे.
या दरम्यान, चांद्रयानच्या कक्षेची त्रिज्या कमी होत राहील आणि ती हळूहळू चंद्राच्या जवळ जाईल.
चांद्रयान आणि चंद्रामधील अंतर 100 किमी असेल तेव्हा लँडर प्रोपल्शन मॉड्यूलपासून वेगळे होईल.
यानंतरही, लँडर छोट्या कक्षेत फिरत राहील, पण त्याचा वेग हळूहळू कमी होईल आणि अनुकूल परिस्थितीत लँडर चंद्राच्या पृष्ठभागावर उतरेल.
लँडर चंद्राच्या पृष्ठभागावर पोहोचताच, त्यात स्थापित केलेला रॅम्प उघडेल आणि प्रज्ञान रोव्हर बाहेर येईल आणि चंद्राच्या पृष्ठभागावर उतरेल.
पुढील 14 दिवस, रोव्हर चंद्राच्या पृष्ठभागाचा शोध घेईल आणि अंतराळ केंद्रातील शास्त्रज्ञांना माहिती आणि डेटा पाठवत राहील.
प्रज्ञान रोव्हर चंद्राचा पृष्ठभाग, तेथील माती, खडक आणि खनिजे यांची तपासणी करेल.
साधारण ४० ते ४५ दिवसांनी म्हणजेच ऑगस्टच्या शेवटच्या आठवड्यात चांद्रयान-३ चा प्रवास पूर्ण होईल असा अंदाज व्यक्त केला जात आहे.
